Βραχάσι: Η πρώτη σήραγγα εθνικής οδοποιίας κατασκευάστηκε στην Ελλάδα πριν από 51 χρόνια
Βρίσκεται στην περιοχή της Κρήτης, μεταξύ των νομών Λασιθίου και Ηρακλείου, και συγκεκριμένα κοντά στο χωριό Βραχάσι.
Η Σήραγγα Βραχασίου αποτελεί σημαντικό ορόσημο στην ιστορία της εθνικής οδοποιίας της Ελλάδας, καθώς είναι η πρώτη σήραγγα αυτού του είδους που κατασκευάστηκε στη χώρα. Η σχετικά αναφορά βρίσκεται στην ΕΥΔΕ-ΒΟΑΚ, η Ειδική Υπηρεσία Δημοσίων Έργων του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης, στο Ημερολόγιο του 2009, που ήταν ειδικά αφιερωμένο στις Σήραγγες της Κρήτης.
Η κατασκευή της εντάσσεται στα πλαίσια της ανάπτυξης του εθνικού οδικού δικτύου, μια ανάγκη που αναδύθηκε κατά τον 20ό αιώνα, όταν η Ελλάδα έκανε τα πρώτα βήματα εκσυγχρονισμού των μεταφορών και των υποδομών της. Έως τότε, οι μετακινήσεις στην περιοχή γίνονταν μέσω στενών και επικίνδυνων επαρχιακών δρόμων, γεγονός που καθιστούσε την κυκλοφορία δύσκολη και χρονοβόρα.
Βρίσκεται στην περιοχή της Κρήτης, μεταξύ των νομών Λασιθίου και Ηρακλείου, και συγκεκριμένα κοντά στο χωριό Βραχάσι. Λέγεται ότι το χωριό πήρε το όνομά του από την λέξη βράχος, που μαρτυρά τη σύνθεση του εδάφους της περιοχής, γεγονός που μας κάνει να αντιληφθούμε τις δυσκολίες που χρειάστηκαν να ξεπεραστούν για την κατασκευή της ομώνυμης σήραγγας. Ιδιαίτερα εάν αναλογιστούμε το ότι πέρα από βραχώδης, η περιοχή βρίσκεται στην πλαγιά του βουνού Αναύλοχος, σε υψόμετρο 360 μέτρων, πράγμα που την κάνει ακόμη πιο δύσβατη.
Το μήκος της φτάνει τα 285 μέτρα και αποτελεί ένα σπουδαίο έργο το οποίο σχεδιάστηκε από τον αγρονόμο- τοπογράφο μηχανικό Δημοσθένη Ραυτόπουλο. Ο εμπνευστής της, χρησιμοποιώντας τα περιορισμένα μέσα και τις φτωχές σε σχέση με σήμερα γνώσεις της εποχής, επιχείρησε να προβλέψει τι θα μπορούσε να πάει στραβά κι ετοίμασε διάφορα εναλλακτικά σενάρια.
Η μεγαλύτερη από τις δυσχέρειες προέκυψε όταν είχε προχωρήσει μόλις το ¼ της κατασκευής της. Περίπου στα 70 μέτρα της διάνοιξης σημειώθηκε μια σφοδρή κατολίσθηση του θόλου της, με συνέπεια να καταρρεύσει όλο το υπερκείμενο έδαφος και αποτέλεσμα αυτού του γεγονότος ήταν να ανοίξει μια τεράστια τρύπα, η διάμετρος της οποίας άγγιζε τα 35 μέτρα.
Τελικά, χάρη στην ευρηματικότητα και την εργατικότητα των υπευθύνων, το πρόβλημα αντιμετωπίστηκε ικανοποιητικά, τα έργα συνεχίστηκαν και η σήραγγα Βραχασίου παραδόθηκε στο κοινό το 1973 και έκτοτε συνεχίζει να εξυπηρετεί τους πολίτες αυτής της δύσβατης περιοχής της ορεινής Κρήτης.
Η κατασκευή της σήραγγας υπήρξε τεχνολογικό επίτευγμα για την εποχή. Επίσης, αποτέλεσε σημαντικό πρότυπο για την κατασκευή μελλοντικών υποδομών στην Ελλάδα, όπως άλλες σήραγγες και δρόμοι υψηλών ταχυτήτων που θα ακολουθούσαν.
Η Σήραγγα Βραχασίου είναι διπλής κατεύθυνσης, γεγονός που της επιτρέπει να εξυπηρετεί την κυκλοφορία και προς τις δύο κατευθύνσεις του οδικού άξονα.
Σήμερα, η σήραγγα Βραχασίου εξακολουθεί να χρησιμοποιείται, εξυπηρετώντας καθημερινά εκατοντάδες οχήματα. Παρά το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει μεγάλες επενδύσεις στον οδικό άξονα της Κρήτης, όπως η κατασκευή νέων σηράγγων και αυτοκινητοδρόμων, η σήραγγα Βραχασίου διατηρεί την ιστορική της σημασία ως το πρώτο παράδειγμα σύγχρονης οδοποιίας στην Ελλάδα.
