Μάθε να βάζεις τα όρια σου. Είναι θέμα αυτοεκτίμησης
Κατά τη διάρκεια μίας οποιασδήποτε ημέρας, ένας άνθρωπος καλείται να πάρει κάποιες αποφάσεις, να συναναστραφεί με άλλους ανθρώπους και να κληθεί να αντιμετωπίσει ενδεχομένως κάποιες δύσκολες καταστάσεις και διλήμματα. Ο τρόπος με τον οποίο θα το κάνει αυτό είναι φυσικά ενδεικτικός της προσωπικότητάς του. Ζήτημα αυτοεκτίμησης, αλλά και αγανάκτησης.
Ωστόσο, η ξεκάθαρη ανάγκη του να θέσει ένα διακριτό πλαίσιο των προσωπικών του ορίων καταδεικνύουν μονάχα ένα πράγμα, την πίστη στον εαυτό του και στην προσωπική του αξία. Γιατί διεκδικώντας τον σεβασμό στα προσωπικά μας όρια, αυτομάτως διεκδικούμε τον σεβασμό για την ίδια μας την ύπαρξη. Είναι λοιπόν τα όρια θέμα αυτοεκτίμησης; Στο ερώτημα αυτό υπάρχει μόνο μία απάντηση. Φυσικά και είναι!
Εδώ βέβαια προκύπτει ένα άλλο ερώτημα. Είναι μόνο θέμα αυτοεκτίμησης; Όχι απαραίτητα. Το να αποφασίσουμε να θέσουμε όρια κάποιες φορές είναι γιατί πολύ απλά δεν πάει άλλο. Είναι δηλαδή και λίγο θέμα αγανάκτησης και πιθανώς ακραίας καταπάτησης των δικών μας προσωπικών ορίων.
Φυσικά το πόσο εύκολα μπορούμε να θέσουμε τα όριά μας αυτά είναι ανάλογο με το πόση αυτοεκτίμηση έχουμε. Όσο πιο ανασφαλείς και αδύναμοι νιώθουμε δηλαδή, τόσο πιο δύσκολο έως και ακατόρθωτο μας μοιάζει να ορίσουμε τα προσωπικά μας πλαίσια και να γίνουν σεβαστά από τους συνανθρώπους μας.
Διάκριση θέσπισης ορίων και κυριαρχικής επιβολής.
Σε αυτό το σημείο καλό θα είναι να κάνουμε την αναγκαία διάκριση ανάμεσα στην κατάσταση, θέτω τα προσωπικά μου όρια και στο επιβάλλομαι κυριαρχικά όπου και αν βρεθώ. Στο πρώτο ενυπάρχει ο σεβασμός, ενώ στο δεύτερο καταπατάται πασιφανώς. Είναι μία ισορροπία αυτή, την οποία ειδικά οι πιο δυναμικές προσωπικότητες δυσκολεύονται να διατηρήσουν. Με αποτέλεσμα να λειτουργούν τραυματικά, ποικιλοτρόπως για τους συνανθρώπους τους, οι οποίοι δεν λειτουργούν το ίδιο δυναμικά με αυτούς.
Τα όρια όμως είναι ένα στοιχείο απαραίτητο για τη δημιουργία και την ομαλή εξέλιξη μίας υγιούς σχέσης, γι’ αυτό και θα πρέπει να τίθενται εξαρχής με ευνόητο για όλους τρόπο, όσο δύσκολο και αν μας φαίνεται, όποια και αν είναι η ψυχοσύνθεσή μας. Γιατί είναι ένας από τους σίγουρους τρόπους να γίνουμε αποδέκτες σεβασμού πρώτα από τον ίδιο μας τον εαυτό και στη συνέχεια από τους γύρω μας.
Με τη λέξη όρια βεβαίως εννοούμε όλα εκείνα τα δεδομένα, τα οποία μας κάνουν να νιώθουμε συντονισμένοι με την εσωτερική μας αλήθεια και μας δημιουργούν ένα περιβάλλον ασφάλειας και προσωπικής ελευθερίας, το οποίο μας βοηθάει να εκφράσουμε και να αναπτύξουμε την προσωπικότητά μας με χαρά και αρμονία. Απαλλαγμένοι από φοβίες και ενοχικά σύνδρομα που μας αυτοεγκλωβίζουν. Πάντα βέβαια με σεβασμό στα προσωπικά όρια των άλλων.
Θέσπιση ορίων με όπλο τον σεβασμό.
Στις περιπτώσεις εκείνες, όμως, όπου ο χαρακτήρας ενός ατόμου καθιστά ιδιαίτερα δύσκολη την τοποθέτηση και τη διατήρηση αυτών των ορίων, υπάρχουν κάποιοι απλοί τρόποι να ξεκινήσουμε την αλλαγή; Πώς θα μπορούσαμε δηλαδή να εκπαιδεύσουμε τον εαυτό μας να θέτει τα προσωπικά του όρια;
Καταρχήν θα πρέπει να είμαστε διατεθειμένοι να αλλάξουμε. Για να αποκτήσουμε μία λειτουργία την οποία αυτή τη στιγμή δεν έχουμε, αυτό προϋποθέτει αλλαγή. Και για να επέλθει η αλλαγή θα πρέπει πρώτα να επιβεβαιώσουμε την ύπαρξη συνειδητής επιθυμίας για αλλαγή. Εν αρχή ην η ξεκάθαρη επιθυμία για αλλαγή λοιπόν!
Στη συνέχεια θέτουμε μικρούς εύκολα πραγματοποιήσιμους στόχους, ώστε να αρχίσει να ενδυναμώνεται η αυτοπεποίθησή μας. Μαθαίνουμε να λέμε όχι ή να θέτουμε λίγο πιο περιοριστικά πλαίσια σε ανθρώπους που μας είναι εύκολο να το κάνουμε, όπου μία πιθανή διαφωνία μαζί τους δεν θα μας ζορίσει και τόσο.
Πριν αποφασίσουμε να διεκδικήσουμε το οτιδήποτε πρέπει να ξέρουμε ακριβώς τι είναι αυτό που θέλουμε να αποκομίσουμε από αυτή τη συνθήκη. Πρέπει να γνωρίζουμε ξεκάθαρα τις επιθυμίες και τις ανάγκες μας και να τις έχουμε κατανοήσει και αποδεχτεί πλήρως πρώτα εμείς οι ίδιοι. Συνήθως οι κυριαρχικές προσωπικότητες αναπτύσσουν άμυνες τις οποίες πιθανώς να μας φανεί δύσκολο να αντιμετωπίσουμε, γι’ αυτό και είναι απαραίτητο σε μία τέτοια διαδικασία να είμαστε καλά προετοιμασμένοι και να έχουμε οπλιστεί τουλάχιστον με διαύγεια επιθυμιών και προθέσεων.
Ιδιαίτερα βοηθητικό θα μπορούσε να αποδειχτεί το να θέσουμε προφορικά όρια σε κάποιον στον οποίο μας είναι εύκολο να το κάνουμε ακόμα και από το τηλέφωνο. Ακόμα και υποθετικά έχοντας ως μάρτυρα του γεγονότος το άτομο το οποίο μας δυσκολεύει. Αυτό θα αποδείξει σε εμάς ότι μπορούμε να το κάνουμε και θα δείξει και σε εκείνο έστω και εμμέσως ότι ξέρουμε να διεκδικούμε και αξίζουμε τον σεβασμό του.
Και τελευταίο αλλά και σημαντικότερο όλων μαθαίνουμε μέσω των όποιων δρόμων αυτογνωσίας επιλέξουμε να αποδεχόμαστε και να αγαπάμε σε βάθος και ουσία τον εαυτό μας. Γιατί μόνο έτσι θα μπορέσουμε να πείσουμε τον εκάστοτε συνομιλητή μας για την ισχυρή υπόσταση των λεγομένων μας και θα διεκδικήσουμε τον σεβασμό του. Γιατί ο σεβασμός μας επιστρέφεται σε πλήρη ανάπτυξη εξ αντανακλάσεως και μόνο όταν τροφοδοτείται και πηγάζει εκ των έσω.